අදානි ව්යාපෘතියට එරෙහිව පැමිණිල්ල හා අදානිගේ උත්තරේ
මන්නාරම සුළං විදුලි ව්යාපෘතියට එරෙහිව මන්නාරම රදගුරු හිමිවරුන් සහ පරිසරවේදීන් විසින් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට අද (11) මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කර තිබේ.
පරිසරවේදී රොහාන් පෙතියගොඩ, මහාචාර්ය නිමල් ගුණතිලක, මහාචාර්ය සරත් කොටගම යන මහත්වරුන් සහ මන්නාරම රදගුරු එමානුවෙල් ප්රනාන්දු පියතුමන් අද මහාධිකරණයට මෙම මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කළේය.
එය ගොනු කර ඇත්තේ මන්නාරමේ ඉදිකිරීමට යෝජිත මෙගාවොට් 250ක සුළං බල ව්යාපෘතියක් වන අතර එය Adani Green Energy Private Limited හෝ Adani Green Energy SL Limited වෙත ලබා දීමට එරෙහිවයි.
එම පෙත්සමේ විත්තිකරුවන් ලෙස අමාත්යවරුන්, ශ්රී ලංකා සුනිත්ය බලශක්ති අධිකාරිය, මධ්යම පරිසර අධිකාරිය, ආයෝජන මණ්ඩලය, ශ්රී ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය, මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව ඇතුළු 67 දෙනෙකු නම් කර තිබේ.
මෙම ව්යාපෘතියේ පාරිසරික බලපෑම පිළිබඳ තක්සේරුවේ විශ්වසනීයත්වය සහ ශ්රී ලංකා සුනිත්ය බලශක්ති අධිකාරියේ ක්රියාකලාපය ක්රියාත්මක කිරීමේ ගැටලුවක් නිර්මාණය කර ඇති බව පෙත්සම්කරුවන් පෙන්වා දී ඇත.
මීට පෙර ප්රකාශ කර තිබුණේ, යෝජිත සුළං විදුලි උත්පාදන ව්යාපෘතිය රජයන් දෙකක එකඟතාවක් මත සිදු කෙරෙන බවයි.
නමුත් ඒ පිළිබඳවද මෙහිදී ප්රශ්නයක් මතුව තිබේ.
මෙම විදුලි උත්පාදන ව්යාපෘතියෙන් වසර 20කට නිෂ්පාදනය කරන ලද කිලෝවොට් පැයක විදුලිය අමෙරිකානු ඩොලර් 802.6ක පදනම මත මිලදී ගැනීමට ගත් තීරණය සම්බන්ධයෙන් ද පෙත්සම්කරුවන් අධිකරණයේ අවධානයට යොමු ඇත.
ජාතික අවශ්යතා ආරක්ෂා කිරීම, පරිසරය, වෘක්ෂලතා, සත්ත්ව, මහජන මුදල් ඇතුළු රාජ්ය දේපළ ආරක්ෂා කිරීම, ශ්රී ලංකාවේ සාමාන්ය ජනතාවගේ සහ අනාගත පරපුරේ අයිතිවාසිකම් සහ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මෙම නඩුව පවරා ඇති බව පෙත්සමේ සඳහන් වේ
මේ සම්බන්ධයෙන් අදානි පසුගියදා නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කරුණු පැහැදිලි කොට තිබුනි පහත දැක්වෙන්නේ එම නිවේදනයයි.
ශ්රී ලංකාවේ සුළං බලශක්ති ව්යාපෘතිය සම්බන්ධයෙන් විවිධ පාර්ශ්වකරුවන් විසින් මතු කරන ලද විවිධාකාර විවේචන සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවේ Adani සමාගම ඊයේ ප්රකාශයක් නිකුත් කර ඇත.
ශ්රී ලංකාවේ යෝජිත සුළං බල ව්යාපෘතිය විනිවිදභාවය සහ කාර්යක්ෂමතාවයේ ඉහළම ප්රමිතීන් සපුරාලන බව සහතික කරමින් අවශ්ය සියලුම නියමිත ක්රියාවලීන් සහ නියාමන ප්රමිතීන්ට අනුකූලව කටයුතු කර ඇති බව අදානි සිය ප්රකාශයේ සඳහන් කරයි.
තරඟකාරී ගාස්තු අනුපාත
පහත වගුවේ දක්වා ඇති පරිදි අදානි හි සුළං බල ව්යාපෘතිය සඳහා සාකච්ඡා කර ඇති ගාස්තු ඉහළ තරඟකාරී වේ:
අදානිගේ ව්යාපෘතිය, ගාස්තුව රු. ඒකකයකට රු. 24.78, මෑතකදී අනුමත කරන ලද අනෙකුත් පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්යාපෘතිවල ගාස්තුවලට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වන අතර පොසිල ඉන්ධන මත පදනම් වූ බලශක්ති උත්පාදනයට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස ලාභදායී වේ.
ආර්ථික හා පාරිසරික ප්රතිලාභ
1. සෘජු විදේශ ආයෝජන: ව්යාපෘතිය ඩොලර් මිලියන 1,029 (ආසන්න වශයෙන් රු. බිලියන 308.7) වටිනා 100% FDI ගෙන එයි, පහත පරිදි බෙදා ඇත:
සුළං බලාගාරය: ඩොලර් මිලියන 741 (ආසන්න වශයෙන් රුපියල් බිලියන 222.3)
සම්ප්රේෂණ යටිතල පහසුකම්: ඩොලර් මිලියන 288 (ආසන්න වශයෙන් රුපියල් බිලියන 86.4)
2. රැකියා උත්පාදනය: මෙම ව්යාපෘතිය මගින් රැකියා 1,200 කට අධික සංඛ්යාවක් නිර්මාණය වනු ඇති අතර එමඟින් දේශීය ආර්ථිකයට සැලකිය යුතු තල්ලුවක් ලැබෙනු ඇත.
3. හරිත බලශක්ති නිෂ්පාදනය: වාර්ෂිකව හරිත බලශක්ති ඒකක මිලියන 1,500 ක් පමණ උත්පාදනය කරමින්, මෙම ව්යාපෘතිය මඟින් කුටුම්භ 590,000 ක බලශක්ති අවශ්යතා සපුරාලන අතර 2030 වන විට ශ්රී ලංකාවට සිය පුනර්ජනනීය බලශක්ති ඉලක්කය 70% ළඟා කර ගැනීමට උපකාරී වනු ඇත. වාර්ෂිකව CO2 විමෝචනය, වසරකට ඩොලර් මිලියන 100 දක්වා ආර්ථික ප්රතිලාභයක් ලබා දෙයි.
4. පිරිවැය අඩු කිරීම සහ පාරිභෝගික ප්රතිලාභ: 2025 වන විට නිම කිරීමට ඉලක්ක කර ඇති මෙම ව්යාපෘතිය මඟින් රජයේ විදුලිය මිලදී ගැනීමේ පිරිවැය වසරකට ඩොලර් මිලියන 83කින් (රුපියල් බිලියන 25කින් පමණ) අඩු කරනු ඇති අතර පාරිභෝගික විදුලි ගාස්තු රු. ඒකකයකට 17 කි.
5. අඩුම සුළං ගාස්තු: Adani හි සුළං බල ගාස්තු රු. ඒකකයකට රු. 24.78 රටේ අඩුම අගය වන අතර එය විදුලිබල මණ්ඩලයේ තම්බපවනියේ මෙගාවොට් 100 සුළං බලාගාරයට වඩා ලාභදායී වන අතර තෙල් මත පදනම් වූ ඒකකයකට 80 ක විදුලිබලයට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස අඩුය
.
6. විදේශ විනිමය ඉතිරිකිරීම්: ආනයනය මත යැපෙන ෆොසිල ඉන්ධන බලය වෙනුවෙන් වන ඉහළ පිරිවැය, අඩුවීම මගින්, Adani’s ව්යාපෘතිය මඟින් ශ්රී ලංකාවට වාර්ෂිකව ඩොලර් මිලියන 270 කට අධික විදේශ විනිමය ඉතිරි කර දෙනු ඇත, මෙම ව්යාපෘතිය ජීවිත කාලය පුරාවට ඩොලර් බිලියන 5.4 ක් දක්වා පිරිවැයක් පමණි.
ඉතිහාසයේ මේ දක්වා ශ්රී ලංකාවේ විශාලතම සෘජු විදේශ ආයෝජනය වන මෙය ශ්රී ලංකාවට සැලකිය යුතු ආර්ථික හා පාරිසරික ප්රතිලාභ ලබා දෙන අතරම තිරසාර බලශක්ති විසඳුම් පෝෂණය කිරීමට Adani සමාගමේ ගේ කැපවීම මෙම ව්යාපෘතිය මගින් නිරූපණය කෙරේ.
නියාමන අනුකූලතාවය සහ නියමිත ක්රියාවලිය
රජයෙන් රජයට යාන්ත්රණය: ව්යාපෘතිය G-2-G (රජයෙන් රජයට) යාන්ත්රණය යටතේ යෝජනාවලට ඉඩ සලසන ශ්රී ලංකාවේ විදුලිබල පනතට අනුකූල වේ.
යෝජනාව සඳහා ඉල්ලීම (RFP) ක්රියාවලිය: දිගුකාලීන ප්රසම්පාදන මාර්ගෝපදේශයන්ට අනුකූලව, රජය RFP ඉදිරිපත් කරන ලද අතර, Adani ඇතුළු සංවර්ධකයින් ප්රතිචාර දැක්වීය.
මෙම ව්යාපෘතිය ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ (CEB) ව්යාපෘති කමිටුව විසින් පරිපූර්ණ තාක්ෂණික ඇගයීමකට ලක් කරන ලද අතර කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් පත් කරන ලද සාකච්ඡා කමිටුව (CANC) විසින් ගාස්තු සාකච්ඡා කිරීම සිදු කරන ලදී.
නියාමන අනුමැතිය: ශ්රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව (PUCSL) විසින් සියලුම නියාමන ප්රමිතීන්ට අනුකූලව කටයුතු කිරීම තවදුරටත් තහවුරු කරමින් ව්යාපෘතිය අනුමත කර ඇත.